Borsada Fiyatlar Neden Düşer?

Borsada işlemler, internetin yaygınlaşmasıyla birlikte daha hızlı gerçekleşmeye başlamıştır. Çünkü sadece fiyatların değişimleri üzerinden alım ve satımlar yapılmaya başlanmış ve yatırımlarda kaybedilen zamanlar ortadan kalkmıştır. Alım ve satımların bu kadar hızlı olması ise fiyatların hareket hızına yetişilmesini sağlamıştır. Borsada işlem yapmak istiyorsanız, fiyatlar düşükken almanız, yükseldiğinde de satmanız gerekmektedir. Bu tür yapılan işlemlerde kazançlar sağlanır. Ama her zaman işler beklenen gibi olmayabilir.

İşlem yaptığınız yatırım araçlarının fiyatlarında yükselme beklerken daha da düşüşler yaşanabilir. Bu durumun birçok makro ve mikro sebepleri vardır. Bunları ele aldığınızda, yatırımlarınızı gerçekleştirirken her zaman bahsetmiş olduğumuz, borsada alım - satım teknikleri, piyasa araştırmaları ve analiz yöntemlerini kullanmalısınız. Bu yöntemler sayesinde oluşacak fiyatlarda düşüşleri öngörerek, ona uygun işlemler yaparsınız ve daha gerçekçi sonuçlar elde edersiniz. Bu sayede de işlemleriniz karlı olur ve borsada yaşanacak düşüşlere karşı bir nevi riskinizi korumuş olursunuz. Piyasa fiyatlarının neden düşeceği konusuna da değinerek, bu durumlar karşısında pozisyonlarınızı oluşturmanıza yardımcı olalım.

Ulusal ya da Global Ekonomik Değişimler

Piyasa içerisinde bulunan yatırım araçlarının etkilendiği durumlardan biri ekonomik büyümedir. Global ya da ülkemiz ekonomisinin yönü aşağı yönlü bir seyir izliyorsa, yatırım araçlarının fiyatları düşer. Ekonomik değişimlerin neden olduğu sonuçlar doğrultusunda piyasada fiyatlar değişim gösterir. Bunun sebebi de arz ve talebin ekonomik daralmadan etkilenmesidir. Ekonomik daralma yaşandığında işsizlik artacaktır. Çünkü işverenler, ekonomik daralma karşısında aldığı pozisyonlardan biri maliyetleri kısmak olacaktır. En kolay kısılan maliyet ise maalesef iş gücüdür. Aynı şekilde ortaya bütçe açıkları çıkacaktır. Bütçe açıkları da hem sektörsel olarak hem de ülkeler açısından değerlendirilebilir.

Bütçe açıkları; içerisinde bulunan dönemde, planlamanın dışında çıkan harcamalardır. Bu durum da ülkeleri ya da şirketleri olumsuz yönde etkiler. Vergilerde ülke ekonomisi açısından önemlidir. Çünkü vergiler ekonominin canlı kalmasını sağlayan bir faktördür. Azalması sonucunda da ülkelerin gelir kaynaklarında eksiklik yaşanır. Bu eksikliklerde ekonomik daralmaya neden olabilir. Diğer yandan bakıldığında, üretimlerin azalması ve kapasite kullanımında düşmesi, ekonomik büyümenin gerilemesine neden olur.

Borsayı etkileyen makro etkenlerden olan bu durumlar karşısında, ekonomik büyümenin gerilemesi ve piyasaların içerisinde bulunan yatırım araçları, fiyatlarının düşüşüne neden olur. Bakıldığında ekonomiyi ve yatırım piyasalarını etkileyen en önemli faktör faizlerdir. Faiz beklentileri ve açıklanan faiz rakamları yatırımcıları etkilediği için borsa hareketliliğinin artmasına neden olur.

Gelişmiş Ülkelerin ve Türkiye’nin Yaşadığı Sorunlar

Gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan Türkiye, gelişmiş ülkelerin yaşadığı sorunlardan etkilenmektedir. Ticarete ve ekonomiye yön veren diğer ülkelerde yaşanan krizler, politik, sosyal ve ticari sorunlar ülkemiz piyasalarında da etkisini gösterir. Özellikle gelişmiş ülkelerin merkez bankalarının beklentileri ve politikaları, piyasalar üzerinde belirleyici bir rol alır. Bundan dolayı da piyasaların yönünü anlayabilmek için ilişki içerisinde bulunduğumuz ya da global ekonomiye yön veren ülkelerin takipleri gerçekleştirilmelidir. Takibiniz sonucunda da bunların yatırım araçları üzerinde nasıl etkiler yaratacağını yorumlar ve işlemlerinizi buna göre gerçekleştirirsiniz.

Ülkemizde yaşanan sorunlarda önem taşımaktadır. Eğer ülkemizde iç karışıklıklar varsa, siyasi belirsizlik havası hâkimse, sosyal düzende sıkıntılar varsa piyasa düşüş yönünde seyir izler. Buna örnek olarak 2013 yılı Gezi Parkı olaylarını gösterebiliriz. Aynı şekilde 7 Haziran 2015 seçimleri sonuçlanana kadar borsanın genel seyrinde bir düşüş yaşanmıştır. Borsada yatırımlarınızı gerçekleştirirken bu tür durumların araştırmaları yapılmalı ve dikkat edilmelidir.

Şirketlerin Yaşadığı Sorunlar

Piyasa içerisinde genel olarak kıymetli evraklar işlem gördüğü için bu başlığa da değinmek istedim. Şirketlerin yaşadığı sorunlar karşısında, borsanın genel bir değişiminden söz edilmese de yatırım yaptığınız araçlar üzerinde etkisi oldukça fazladır. Şirketlerin içerisinde yaşanan sorunlar, hisselerin fiyatlarında düşmelere neden olur. Öncelikle şirketlerde bulunan yönetim anlayışlarına değinelim. Şirketlerin önemli kararlarını alan ve şirketin geleceğini belirleyen yöneticilerin tutumları önemlidir. Uyguladıkları politikalar, yöneticilerin eğitim seviyeleri ve tecrübeleri şirket üzerinde etkili olduğu için hisselerine de yansıyacaktır.

Bunun yanında şirket içerisinde yaşanan grev gibi huzursuzluklarda, hisse senedi fiyatlarının düşüşüne neden olur. Şirketin maliyetlerinin artması, bu durumda kısılan üretim seviyesi gelirleri azaltır. Şirketin piyasa içerisindeki yeri de oldukça önemlidir. Sektör içerisinde ikame şirketler var mı, bu şirketlerin maliyetleri aynı mı, onların uyguladıkları politikalar nelerdir, sektör içerisindeki tercih edilebilirlik durumu nedir gibi sorularında hisse fiyatları üzerinde etkisi vardır. Sektör içerisinde, şirketin gelecekte tercih edilmesi de önemlidir. Gelecek pazar payının düşmesi, yatırım araçlarının fiyatlarının düşmesine neden olur. Çünkü tercih edilebilirlik durumu azalır ve şirketin gelirlerinde kayıplar yaşanır. Bu durum da şirketin büyümesine engel olur ve sonucu da hisse fiyatlarının düştüğünü görürüz.

İlişki içerisinde olduğu ülkelerinde önemi vardır. Yapılan dış ticarette yaşanan sorunlar, şirketi genel olarak etkiler. Bunların yansıması da hisse senetlerini üzerine olur. Seçeceğiniz yatırım aracına göre özellik gösteren seçeneklerin bu şekilde incelemelerini ve hisse senedi değerlemesi yaparak, fiyatların yönü hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Böylelikle yatırımlarınızda daha kazançlı işlemler gerçekleştirirsiniz.

Konuyu özetleyecek olursak; borsa içerisindeki yatırım araçlarının fiyatlarının genel seviyesinin düşmesi, ekonomik değişimlerin sonucunda meydana gelen, arz ve talebi etkileyen unsurlardan bir tanesidir. Bunun yanında global dünyada yaşanan sorunlar da arz ve talep sonucunda fiyatlara etki gösterir. Arz ve talebin etkilenmesi ise piyasalara doğrudan bir etki sağlanmasına sebep olur. Bunun yanında yatırım araçlarının özelliklerine bağlı olarak, daha objektif değişimlerin meydana gelmesi de mümkündür. Durum böyle olunca, her yatırım aracı için ayrı ayrı araştırmalar yapmanız önemlidir. Bu araştırmalarınızda da temel ve teknik analiz yöntemlerini kullanarak, yatırım kararlarınızı verebilirsiniz.