Aracı Kurum Nedir? Görevleri Nelerdir?

Borsada aracı kurumlar vasıtasıyla işlemlerinizi gerçekleştirirsiniz. İşlemlere başlamadan önce kendinize güvenebileceğiniz bir aracı seçmelisiniz. Yatırım hesabınızı bu kurum vasıtasıyla oluşturur ve işletirsiniz. Ayrıca vereceğiniz emirlerin, piyasaya iletilmesi de aracı kurumlar tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle güvendiğiniz, yasal ve kaliteli bir kurum seçmelisiniz.

 Bu yazımla birlikte önemli olan aracı kurum bilgilerine, görev ve faaliyet alanlarına yer vermek istiyorum:

Aracı Kurum Nedir? 

Ülkemizde geçerli olan aracı kurum mevzuatına göre aracılık faaliyetleri ve aracı kurumlar, Seri: V No: 46 Tebliği ile düzenlenmektedir. Tebliğe göre; aracı kuruluşlar, Sermaye Piyasası Kanunu M. 30/1'de sayılan faaliyetlerden en az birini yerine getirmek için Kurul'dan yetki belgesi almış aracı kurum ve bankalardır. Yani anonim şirket statüsünde kurulmuş ve bankalar dışında kalan kuruluşlardır.

Aracı kurumların faaliyet konularına bakacak olursak; sermaye piyasası araçlarının halka arz yoluyla veya halka arz edilmeksizin satışını ilk sırada görürüz. Ayrıca daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası araçlarının alım – satım işlemlerine aracılık da söz konusudur. Vadeli ve opsiyon işlemleri için de aracılık faaliyeti bulunmaktadır. Yatırım danışmanlığı, portföy işletmeciliği ve yöneticiliği ise daha üst düzey faaliyetlerdendir.

 

Aracı Kurumların Görevleri Nelerdir? 

Borsada aracılık hizmeti, genellikle 3 gruba ayrılır; kendi namına – hesabına, başkası namına – hesabına, kendi namına – başkası hesabına işlem yapılmasını içermektedir. Sermaye piyasasında ise aracı kurumların ki türlü faaliyeti söz konusudur. Bu faaliyetlerden ilki, menkul kıymetlerin ihracına aracılık etmektir. İkincisi ise ihraç edilmiş menkul kıymetlerin alım – satım işlemlerine aracılıktır. Yatırımcılarla ilgilenen grup ikinci gruptur ve alıp satacağınız menkul kıymetler için aracılık ederler.

Halka Arza Aracılık Görevi 

Yeni ihraç edilen veya önceden ihraç edilmiş olup halka açılacak olan sermaye piyasası araçlarının satışına aracılık etme görevini kapsamaktadır. Daha önce ihraç edilmiş; ama ilk defa halka satılacak olan araçların halka arzı, birincil piyasa işlemlerinden birisidir. Aracı kurumlar halka arzını, en iyi gayret veya yüklenimli aracılık şeklinde yaparlar.

En iyi gayret aracılığı; kurul kaydına alınan sermaye piyasası aracının izahnamelerinde gösterilen süre içinde satılmasını, satılmayanların satışının yapılmasını ifade etmektedir. Ayrıca bunları satın almayı daha önceden taahhüt etmiş olan üçüncü kişilere satılmasını da kapsamaktadır.

Yüklenimli aracılık ise kurul kaydına alınan sermaye piyasası aracının, halka arz yoluyla satılmasının ve satılmayan kısımlarının, bedeli satışı süresi sonunda tamamen ve nakit olarak ödenerek satın alınmasını kapsamaktadır. Buna bakiye yüklenim denir. Ayrıca bedeli satışın tamamlanmasından önce aniden ödemek şartıyla tamamı satın alınıp halka satılmasını da içermektedir. Buna da tümünü yüklenim adı verilir.

Alım – Satıma Aracılık Görevi 

Daha önceden ihraç edilmiş sermaye piyasası araçlarının, aracı adıyla ve ticareti amaçla alım – satım işlemini kapsayan görevdir. Önceden ihraç edilmiş olan menkul kıymetlerin, borsa içinde veya dışında, ikincil piyasada alım – satımına aracılık ederler. Bu araçların, borsada ilk kez alım – satıma açılması ise halka arza aracılık görevidir.

Alım – satıma aracılık görevi olan kurumlar, müşterileri ile aralarında çerçeve sözleşmesi imzalarlar. Bu sözleşme sonrasında müşteri emirleri kabul edilebilir. Ülkemizde Sermaye Piyasası Kurulu'ndan izin almak ve Kurul tarafından belirlenen esaslara uyarak borsada işlem gören – görmeyen hisse senetleri ile işlem yapabilirler.

Borsa Emirleri Nelerdir? Borsada Emir Nasıl Verilir?

Borsada alım – satım işlemlerinizi gerçekleştirebilmeniz için bazı emirler vermeniz gerekiyor. Emirleri uygun gördüğünüz piyasa koşullarında aracı kurumunuza iletirsiniz ve onlar da sizin için bu emirleri, borsaya iletir. Bu şekilde yapmak istediğiniz işlem ve portföyünüzde yapmak istediğiniz değişiklikler gerçekleşir. Sonrasında da yaptığınız işlemin doğruluğuna göre kazanır veya kaybedersiniz.

Borsa emirleri, piyasaya iki aşamada iletilir. Siz emirlerinizi, doğrudan borsaya iletemezsiniz. Uygulanmasını istediğiniz emri, aracı kuruma iletirsiniz ve buna müşteri emri denir. Aracı kurum ise sizden gelen emirleri, piyasaya uygun bir formata dönüştürerek borsaya iletir. Aracı kurumun ilettiği bu emre de borsa emri adı verilir. Genel olarak borsa emirleri bu şekildedir. Ama bu emirlerin çeşitli özellikleri bulunmaktadır ve buna göre de çeşitli isimler almaktadır.

Sizlere bu yazımla birlikte borsada sık kullanılan emirlerden bahsetmek istiyorum: 

Borsa Emirleri Nelerdir? 

Borsada emirler, normal ve özel emirler olarak iki ayrılmaktadır. Normal emirler, tam anlamıyla 1 lot ve katlarından oluşan, küsuratsız ve işlem birimi halinde verilmiş emirlerdir. 4 gruba ayrılırlar ve hepsinde bir fiyat limiti söz konusudur.

Normal emirler şu şekildedir: 

Limit Fiyatlı Emir 

Fiyat ve miktarın belli olduğu emir türlerine, limit fiyatlı emirler denmektedir. Bu emir verildiği zaman, kısmen veya tamamen işlem yapılamaz; gerçekleşmeyen kısım fiyat ve zaman öncelik sırasına göre yatırım aracının bekleyen emir (pasif emir) hanesine yazılmaktadır.

Özel Limit Fiyatlı Emir 

Miktarın 'sıfır' olarak girildiği ve sadece fiyatın belirlendiği emirlerdir. Özel limit fiyatlı emirler, daha iyi bir fiyat varsa o seviyeden başlatılmak için belirtilen fiyata kadar olan tüm emirleri karşılama özelliğine sahiptir. Sisteme girildiği zaman, işlem yapılmazsa bekleyen emir hanesine yazılmaz ve iptal edilirler.

Özel Limit Değerli Emir 

Özel limit fiyatlı emirde miktar sınırı koyulmuş şekline denmektedir. Miktar 'sıfır' olarak girilir ve fiyat belirlenir. Maksimum işlem değeri ise TL cinsinden belirlenir. Maksimum değer limiti, emir miktarını tanımlar ve emir verildiğinde sistem, belirlenmiş miktardan fazla olmamak şartıyla, belirtilen limit fiyat seviyesini dikkate alarak en iyi fiyatlı emirden itibaren işlemin gerçekleşmesi sağlanır. Belirtilmiş fiyat seviyesine ulaşmadan girilen miktar karşılandıysa, sistem daha fazla işlem gerçekleşmesine izin vermez. Ayrıca ekleyen emir hanesine yazılmaz.

Kalanı İptal Et Emri

Fiyat ve miktarın girildiği emirlerde, sisteme gönderilen; ama tamamı veya bir kısmı gerçekleşmeyen emrin, bekleyen emir hanesine yazılmasını önler.

Açılış Fiyatlı Emir 

Açılış seansında yalnızca miktar belirtilen ve fiyat yazılmadan girilen emirdir. Açılış fiyatından işlem görür. Öncelik sırasına göre açılış fiyatına eşit ve daha iyi limit fiyatlı emirlerden sonra gelirler. Kendi aralarında ise zaman önceliğine göre gerçekleşirler.

Kapanış Fiyatlı Emirler 

Kapanış seansı sırasında yalnızca miktar belirtilerek verilen emirlerdir. Fiyat yazılmaz ve kapanış seansında işlem görürler. Kapanış fiyatına eşit ve daha iyi limit fiyatlı emirden sonra gelirler.

Buraya kadar bahsettiğim emir tipleri, normal emirlerdi. Şimdi ise özel emirlerden bahsedelim. Özel emirler, Borsa İstanbul tarafından, "Borsa Yönetim Kurulu'nca, menkul kıymet bazında belirlenen pay sayısını aşan ve başka bir özel emir ile eşlendiğinde Borsa İstanbul yetkilisi onayıyla gerçekleştirilen, bölünmez bir bütün olarak işlem gören emirlerdir," şeklinde tanımlanmaktadır.

Özel emirler, borsanın belirlediği miktarlar üzerinden verilmektedir. Ödenmiş sermayesinin en fazla % 10'una kadar özel emir miktarı olabilmektedir. Kısmi olarak eşleştirilemezler. Sisteme girilen özel emirler, eşleştirilmeden önce istenilen zaman iptal edilebilirler. Bu emir tipinde, işlemler tescil edilmez; ancak işlem hacmi ve işlem miktarı hesaplanırken dikkate alınırlar. Sisteme girildiğinde, değiştirildiğinde, eşleştirildiğinde ve iptal edildiğinde, tüm üye temsilcilerine haber verilmelidir.

Özel emir tipleri ise şunlardır: 

Günlük Emirler 

İsmine rağmen sadece girildiği seans sonuna kadar sistemde işlem görmek için bekletilen emirlerdir. Seans sonuna kadar gerçekleşmezse, iptal edilir. Aksi belirtilmediği sürece sistem bütün emirleri, günlük emir olarak görmektedir. Emrin kısmen gerçekleşmesi durumda, geri kalan kısım seans sonuna kadar bekletilir ve yine gerçekleşmezse iptal olur.

Anlık Emirler 

Emrin sisteme girmesiyle, mümkün olan miktarın karşılanması ve kalan kısmın pasife yazılmadan iptal edildiği emirlerdir. Bu emir adından da anlaşılacağı üzere girildiği an geçerlidir. Kalanı iptal et, özel limit fiyatlı emir ve özel limit değerli emirler, anlık emir olarak kabul edilir.

Tarihli Emirler 

Verilen emrin, belli bir tarihte girilmesi üzere sistemde durmasını sağlayan emirdir. Maksimum geçerlilik süresi, girildiği gün ile sınırlıdır. İlk seansta girilen tarihli emirler, ikinci seansta da geçerlidir. İkinci seansta gerçekleşmezlerse, gün sonunda iptal olurlar.

Borsada Emir Nasıl Verilir? 

Borsada alım – satım işlemlerinizi gerçekleştirmek için günümüzde interneti kolayca kullanabilirsiniz. Aracı kurumuzun web sitesinden yatırım bölümüne girerek size özel kullanıcı bilgileri ile portföyünüze ulaşmanız yeterli olacaktır. Daha sonra uygun gördüğünüz pozisyonlarda, gerekli emirleri yine web sitesi üzerinden verebilirsiniz. Yazılı, sözlü olarak verilebilen emirler, borsaya yazılı olarak elektronik ortamlarda iletilmektedir.

Borsa Yatırım Yöntemleri Nelerdir?

Günümüzde borsa işlemlerinizi internet bağlantılı bir mobil cihaz vasıtasıyla bile kolayca yapabiliyorsunuz. Peki, bu yatırım işlemlerini yaparken hangi yöntemlere sahip olduğunuzu biliyor musunuz? Borsada birbirinden farklı yatırım yöntemleri bulunmaktadır. Tasarruf sahiplerinin her ne kadar birbirinden farklı yatırım amaçları olsa bile; bu amaçlara ilerlerken tercih ettikleri bazı yöntemler bulunmaktadır.

Alım – satım teknikleri konusunda da bahsettiğimiz gibi borsada her yatırımcının farklı birer işlem stratejisi ve amacı bulunmaktadır. Amaçları doğrultusunda ilerleyen yatırımcılar farklı tekniklerle uğraşırlar. Tekniklerin temeline bakıldığında ise risklerden korunmak ve maksimum kazancı elde etmek, ortak yönlerden olduğu görülecektir. Elbette risklerden korunmak için öncelikle bilgiye ihtiyacınız vardır. Zaten bu bilgilerini ışığında da kendi tekniklerinizi ve yatırım yöntemlerinizi geliştiriyorsunuz.

Her yatırımcı parasını borsada değerlendirirken, iyi ve kaliteli bir yatırım yapmak ister. En durgun hareketlere sahip olan tahvillerden, en hızlı değer artışı gösteren hisse senetlerine kadar bütün yatırım araçlarında kaliteyi bulmak mümkündür. Oluşturacağınız portföyün kalitesi, yatırım yapılan şirketlerin yönetim başarısıyla ilgilidir. Bu yüzden hızlı değer artışı gösteren her hissenin spekülatif olduğunu düşünmek de yanlıştır.

Borsada yatırım yaparken uygulanan yöntemleri; risk dağıtımı, alım – satım zamanlaması, likidite tutma, yatırımda yön değiştirme ve tip portföyler olarak sizlerle paylaşacağız:

Risk Dağıtımı 

Borsada yatırım yaparken sektörlere, bölgelere ve firmalara göre riskin dağıtılması şeklinde uygulanmaktadır. Portföy içerisinde büyük bir kısmı, tek bir sektöre veya menkul kıymete vermek yanlıştır. Portföyünüzü, önceden belirlediğiniz bazı temeller sonucunda, değişik sektörlere ve şirketlere göre farklı yatırım araçları ile oluşturmalısınız. Örneğin bir kısım hisse, tahvil ve dövizden oluşan bir karma oluşturabilirsiniz.

Riski dağıtmak amacıyla çeşitli menkul kıymetlerden oluşan portföyün, kontrolünü sağlamak oldukça zordur. Çok çeşitli şirketlerin faaliyetlerini izlemek işinizi oldukça güçleştirecektir. Genel bir görünüm verilmesi de önlenecektir. Bu yüzden değerli gruplar oluşturmanız gerekiyor. İlgilendiğiniz sektörlere ait farklı şirketlerin hisselerini, tahvilleri, dövizleri ve emtiaları portföyünüze ekleyebilirsiniz.

Alım – Satım Zamanlaması 

Fiyat grafikleri, bir menkul kıymetin alım – satım işleminin başarısında oldukça önemli bir yere sahiptir. Menkul kıymetlerle ilgilenen yatırımcılar, piyasa fiyatlarını ve ödedikleri temettüleri devamlı grafikler vasıtasıyla takip etmektedir. En iyi alım – satım zamanını da yapacağınız doğru analizlerle fiyat grafikleri verecektir. Dikkat etmeniz gereken ise tepe ve dip noktalarını yakalamaya çalışmamaktır. Çünkü tepe ve dip noktalarını kovalayan yatırımcıların şansı % 2 ile sınırlıdır. Bu konuda uygulamanız gereken yöntem ise kademeli bir şekilde alım veya satım yapmanızdır.

İyi seçilen bir hisse senedinin fiyatı, alış tarihinden sonra günlük piyasa hareketlerinin etkisiyle bir miktar düşüş yaşayabilir. Bu düşüş yüzünden paniğe kapılmamalı ve zarar ettim düşüncesiyle satışa geçilmemelidir. Bu nedenle uzun vadeli kazancın peşine düşmelisiniz ve unutmamalısınız ki; iyi seçilmiş bir hisse senedi er ya da geç kara geçecektir. Doğru zamanda alım – satım işlemi için mutlaka hisse senedi fiyatları nelerden etkilenir, bilmeniz gerekmektedir. Bu faktörleri bilip yorumlayabilmeli, piyasada takip etmelisiniz.

Likidite Tutma 

Portföyünüzde bulunan yatırım araçlarının likiditesi kadar, portföyün kendisi için de likidite söz konusudur. Portföyün likiditesi, içerdiği yatırım araçlarının kolay bir şekilde paraya çevrilmesine bağlıdır. Aynı zamanda avantajlı alım imkanları ortaya çıktığı zaman hemen kullanılabilecek nakit para imkanlarına da sahip olmalıdır. Devamlı bir likidite, portföye hareket kabiliyeti kazandırmaktadır. Yatırımcı karşısına çıkan karlı menkul kıymetten yararlanabilmek için önce bazı yatırım araçlarını satmak isteyebilir. Bu nedenle de likit bir portföy her zaman karlı durumları değerlendirebilmenizi sağlayacaktır.

Tip Portföyler 

Portföy oluşturma politikasının randıman, risk ve değer artışı gibi faktörlerden birine veya birkaçına ağırlık verilerek tespit edildiği bilinmektedir. Bu faktörlerden her birinin çeşitli dereceleri olması, her portföy için ayrı bir hedef tespit edilmesi sonucunda gerçekleşecektir. Bu yöntemi, hem yatırımcı hem de yönetici adına kolaylaştırmak için tip portföyler oluşturulmuştur. Bu portföyleri ise şu şekilde sıralandırabiliriz:

• A Tip Portföy – % 100 Tahvil – Verim ve Emniyet 
• B Tip Portföy - % 50 Tahvil, % 50 çok klasik hisse senedi – Verim ve Değer Artışı 
• C Tip Portföy - % 25 Tahvil, % 75 klasik hisse senedi – Değer Artışı ve Verim 
• D Tip Portföy - % 50 Klasik, % 50 Aktif Hisse Senedi – Sınırlı Risk ve Değer Artışı 
• E Tip Portföy - % 100 Aktif Hisse Senedi – Daha Fazla Risk ve Değer Artışı 

Bu tip portföylerin, basitlik avantajı bulunmaktadır. Oluşturulan tip portföylerin piyasa ve borsadaki fiyat hareketlerinin izlenmesi oldukça kolaydır. Aynı tip portföylere konulmak üzere belli hisse senetlerinden toplu alım yapma imkanı verir ve fiyat avantajından yararlanmayı sağlar.

Yatırımda Yön Değiştirme 

Hisse senetleri uzun vadede kazanç getirmektedir ve yatırım yapıldıktan bir – iki hafta sonra, altın veya dolar daha yüksek getiri sağlıyor olabilir. Hisse senedi kar getirmediği düşüncesi ile yatırımın yönünü değiştirme işlemidir. Ama kardan çok zarar getirme ihtimali daha yüksektir.

Hisse Senedi Değerlemesi Nedir? Nasıl Yapılır?

Borsada paranızı hisse senetleriyle değerlendirecekseniz, piyasa fiyatlarını iyi bir şekilde takip etmeniz gerekiyor. Fiyatları doğru bir şekilde takip edip analiz ederek, geleceğe yönelik bilgi edinir ve portföyünüze eklersiniz. Hisse senedi değerlemesi ise bir hisse senedinin piyasada sahip olduğu fiyatın ne derece gerçek olduğuna karar vermenizi sağlamaktadır.

Hisse senetlerine yatırım yapmak istiyorsanız, öncelikle piyasa ve yatırım aracı hakkında bilgi sahibi olmanızda fayda vardır. Yalnızca fiyatı düşükken alıp, yükseldiğinde satıldığını bilmeniz kazanmanızı sağlamayacaktır. Hisse senedi nedir, özellikleri nelerdir, fiyatları neden değişiklik gösterir, nasıl para kazandırır gibi konuları bilmeniz gerekiyor. Doğal olarak hisse senedini borsada alıp satacağınız için piyasa hakkında da bilgi sahibi olmalısınız.

Hisse Senedi Değerlemesi Nedir? 

Bir hisse senedi yatırımcısının bilmesi gereken önemli konulardan birisi de değerleme konusudur. Hisse senetlerinin gerçek değerinin üzerinde veya altında fiyatlandırılmış olması muhtemeldir. Hisse senedi değerlemesi ile bu fiyatların gerçekliğini kontrol etmiş olursunuz ve buna göre daha net kararlar verebilirsiniz. Şişirilmiş fiyatlar, bir balon göstergesi olabildiği gibi şirketlerin bilançolarında yaptığı hataların da sonucu olabilir. Bu nedenle de kazanç beklerken kayıpla karşılaşabilirsiniz.

Menkul kıymetlere yatırım yaparken, bazı analizler yapmanız gerekiyor. Analizleri, beş gruba ayırmak mümkündür. Bu analiz gruplarını şu şekilde sıralandırabiliriz:

• Birincisi küresel şartların yatırım yapmaya uygun olup olmadığıdır. 
• İkinci grup ise yatırım yapılacak ülkenin kendine özgü ekonomik, sosyal, politik şartlarının incelenmesidir. İlk iki aşama hangi sektöre yatırım yapmanız hakkında gerçekçi bilgiler verecektir. 
• Üçüncü analiz grubu sektörlerin birbiriyle karşılaştırılmasını, gelecekteki karlılık, büyüme, rekabet gücü, pazar payı gibi durumlarını konu almaktadır. Buna göre de yatırım yapılacak sektörler belirlenmiş olur. 
• Dördüncü grupta, seçilen sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin belirlenmesini ve ne zaman yatırım yapılması gerektiğinin cevabı alınacaktır. 
• Beşinci grup ise yatırım yapmaya karar verdiğiniz şirketlerin menkul kıymetlerinin, toplam yatırımlar içinde ne kadar bir paya sahip olduğunu belirlemek için yapılan analizlerdir. İşte bu grupta hisse senedi değerlemesi işlemlerine ihtiyaç duyarsınız. 

Hisse Senedi Seçimi Nasıl Yapılır? Öğrenmek için Tıklayın!

Hisse Senedi Değerleri Nelerdir? Nasıl Hesaplanır? 

Hisse senetlerinin işlem yaptığınız değerleri dışında da değerleri vardır. Bu yazımla birlikte bu değerlere kısaca yer vereceğim. İşte hisse senedi değerleri ve hesaplama yöntemleri: 

Borsa Değeri 

Bir şirketin hisse senetlerinin birim veya tüm işletme olarak piyasa değerinin tespit edilmesi için en kısa yol, hisse senetlerinin borsa bültenlerindeki değerlerini araştırmaktır. Ama özellikle işletme devirlerinde, borsa değerinin değişiklik göstermesi de bazı sorunlara yol açabilir. Ayı ve boğa piyasası eğitimlerinin de bu sonucu etkilediği bilinmektedir. Ayrıca borsa bulunmayan ülkelerde veya borsaya kayıtlı olmayan, kayıtlı olup işlem görmeyen şirketlerde diğer değerleme yöntemleri kullanılmaktadır.

Defter Değeri 

Muhasebe değeri olarak da bilinen defter değeri, bir şirketin yalnızca maddi özvarlığının bilanço değeri ile değerlenmesidir. Bulacağınız özvarlık, ödenmiş sermayeye bölündüğü zaman, 1 hisse senedinin defter değeri bulunur. Şirketin bilanço özvarlığını hesaplayıp hisse sayısına bölerseniz, 1 hissenin defter değerini bulabilirsiniz.

Piyasa Değeri 

Pazar değeri olarak da bilinen piyasa değeri, hisselerin, piyasada arz ve talebe göre oluşan fiyatıdır. Hisse senetleri belli bir borsa işlem görüyorsa, borsada oluşan fiyatlar, hisse senedinin piyasa değerini vermektedir. Piyasa değeri ile gerçek değer birbirinden farklı olabilir. Hisse senedinin piyasa fiyatı, gerçek değerinin altındaysa, düşük değerlendirildiği; gerçek değerinin üzerindeyse, yüksek değerlendirildiği anlaşılır. Kuramsal olarak bakıldığında ise piyasa ve gerçek değeri birbirine eşit veya yakın olması gerekir.

Gerçek Değer 

Şirketin varlıkları, karlılık durumu, dağıtılan temettüleri, sermaye yapısı gibi faktörlere bağlı olarak belirlenen hisse senedi değeridir. Şirketin gelecekte elde etmesi beklenen kazançları ve kar payları, belli bir iskonto oranı ile bugüne indirgenir. Bugünkü değerler toplandığında bulunan değerse, hisse senedinin gerçek değerini verir. Gerçek değerin doğru olarak belirlenmesi oldukça önemlidir.

Nominal Değer 

Hisse senedinin üzerinde yazılı olan değere, nominal değer denir. Bazı ülkelerde nominal değersiz hisselerin ihracına izin verilmektedir. Ama ülkemizde bu hisseleri çıkarmak mümkün değildir ve Türk Ticaret Kanunu'na göre bir hisse senedinin nominal değeri en az, 50 kuruştur.

Piyasa Değeri/Defter Değeri 

Piyasa değeri ile defter değeri, hisse senedi bazında birbirinden farklıdır. Çünkü defter değeri, muhasebe dışı faktörleri hesaba katmaz. Şirketin yıllar içinde piyasa değerinin kendi defter değerinin ne kadar altında veya üstünde seyrettiği, iki değerin birbirine oranı tespit edildiğinde, genellikle sürekli bir eğilim arz ettiği görülmektedir. Yani piyasa değeri hemen her dönemde, defter değerinin bir miktar altında veya üzerinde seyreder. Bir sektör için oluşturulan ortalama piyasa değeri/defter değeri oranı sayesinde bir şirkete ait hisse senedinin piyasa değerine ulaşılabilir.

Net Aktif Değeri 

Net aktif değerin hesaplanması için bilançolarda bazı düzeltmelere ihtiyaç duyulur. Bu düzeltmeler ise çeşitli yöntemlerle yapılır ve amacı; işletmenin esas değerini ortaya koymaktır. Bu amaçla, sabit tesisin esas değerini ortaya koyacak bir metodun seçilmesi gerekmektedir. Net aktif değer, bazen bir şirketin rakamlarına kapasite veya ciro farkı uygulamak şartıyla bulunabilir. Değerlemeye tabi tutulan şirketin iştirakler veya hisse senedi portföyü, bilançoda iktisap değeri ile gözüktüğü için portföydeki mevcut hisse senetlerinin borsa değerine veya takdiri değerine göre defter kıymetleri düzeltilir.

Bilanço kalemlerinde gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra bulunan özvarlık değeri, şirketin hisse senedi sayısına bölünür ve elde edilen değer hisse senedinin net aktif değerini verir. Şirketin birkaç grup hissesi varsa, her grubun sermayedeki payına göre özvarlık değeri bölüştürülür. Gruplara düşen özvarlık değeri, gruptaki hisse senedi sayısına bölünür ve her grup hisse senedinin değeri bulunur.

Net aktif değerin bulunma yöntemi, şirketin tasfiye halinde aktif kalemlerin parça parça satılıp paraya çevrilmesine benzer. Yani net aktif değer, bir yönden tasfiye değeridir. Bazı ülkelerde net aktif değerine, hurda değeri de denmektedir.

Fiyat/Kazanç Değeri 

Hisse senedinin değerinin hesaplanmasında temettü yerine kardan hareket etmenin daha doğru olacağı gerçeği göz önüne alınarak Fiyat/Kazanç değeri de, bir değerleme aracı olarak kullanılır. Kesrin payına, hisse senedinin piyasa veya borsa fiyatı; paydasına, pay başına bilanço karı koyulur. Buna rağmen bilanço karı genel olarak son bilançodan alındığı için eskidir. Bu yüzden bilanço eski kaldığı zamanlarda, en yakın dönem tahmini karı kullanılır. Hisse senedi sayısı yeni yapılan bir sermaye artırımı nedeniyle yıl içinde değişmişse, zamana göre ağırlıklı ortalama hisse sayısı alınır.

Fiyat/kazanç değerinin faydası; bir şirketin hisse senedi fiyatı belli değilse, piyasada genel fiyat/kazanç oranı ya da o sektörün benzer şirketlerinin ortalama fiyat/kazanç oranı bir değerleme ölçüsü olarak kullanılabilir.

Borsada Yatırım Yapmanın Kuralları Nelerdir?

Birikimlerinizi borsada değerlendirmek istiyorsanız, uymanız ve bilmeniz gereken bazı kurallar vardır. Bu kuralları uyguladığınız zaman başarılı bir borsacı olur ve para kazanmak için en yolları bulmuş olursunuz. Borsada yatırım yapmanın kuralları, aslında birikimlerinizi en doğru şekilde değerlendirebilmeniz içindir. Bilinçli ve başarılı bir borsacı olabilmeniz için bu kuralları göz önünde bulunmanız gerekiyor.

Borsada ilk defa yatırım yapacak olan veya borsaya giriş yapmasına rağmen henüz başarılı olmamış yatırımcılar için bu yazıyı hazırlamak istedim. Yazımda borsada başarılı olabilmeniz için uymanız gereken başlıca kurallara değineceğim. Bunu yaparken de, borsa hakkında temel bilgilerden de bahsedeceğiz. İşte borsada yatırım yapmanın kuralları sizlerle…

Borsayı Tanıyın 

Birikimlerinizi borsada değerlendirecekseniz, her şeyden önce piyasayı tanımalısınız. Borsa nedir, işlemler nasıl yapılır, ne alınır – satılır gibi temel konuları bilmeniz gerekiyor. Borsa hakkında detaylı bilgi sahibi olmalısınız ki, kazanç elde edesiniz. Bunun için ücretsiz de bulabileceğiniz borsa eğitimleri almalısınız. Eğitimlerde en temel bilgilerden, ileri düzey bilgilere kadar geniş bir kapsam göreceksiniz. Bu sayede de piyasanın ne olup, olmadığını öğrenmiş olacaksınız.

Borsa Nasıl ve Nereden Öğrenilir? Bilgi Almak için Tıklayın!

Şirketleri Tanıyın 

Borsada şirketlerin hisse senedi ve tahvillerine yatırım yaparsınız. Bu nedenle de şirketleri tanımalısınız. Bir hisse senedi veya şirket tahvili hakkında bilgi sahibi olmak, kazançlı bir yatırıma dönüştürmek için ait oldukları sektör ve şirketler hakkında bilgi sahibi olmanız gerekiyor. Bilançolarını okumayı öğrenmeli, performansları hakkında yorum yapabilmelisiniz. Bu nedenle sektör ve şirketleri tanımak, borsanın önemli kurallarından birisidir.

Piyasa Takibi İşini Çözün 

Borsada piyasa takibi konusunda yatırımcıların sorumsuz veya önemsiz davranması, kazançlarını doğrudan etkiler. Çünkü borsada fiyatların dalgalanmaları üzerine alım – satım yaparsınız. Bu dalgalanmaları önceden görebilmek ve tahmin edebilmek için de piyasa takibi yapmanız gerekmektedir. Günümüzde piyasa takibini mobil cihazlarınızdan kolayca yapabiliyorsunuz ve indireceğiniz uygulamalar sayesinde de kolayca piyasaları izleyebiliyorsunuz.

Teminat Miktarını Ayarlayın

Borsaya yatıracağınız ve pozisyon oluştururken kullanacağınız teminat miktarı da çok önemlidir. Tecrübeniz azken küçük adımlarla ilerlemeli, tüm paranızı tek bir yatırım aracına yatırmamalısınız. Borsaya kaç parayla başlanır sorusu en çok merak edilen sorulardandır. Ama borsaya kaç parayla başladığınızın bir önemi yoktur. Önemli olan borç, kredi ve geri ödenmesi gereken herhangi bir parayla borsaya giriş yapmamanızdır.

Risk Dağılımına Dikkat Edin 

Borsada risk dağılımını sağlamadan başarılı olmanız pek mümkün değildir. Portföyünüzü oluştururken, riskleri göz önünde bulundurmanız ve buna göre dengeli bir portföy oluşturmanız gerekiyor. Yatırım araçlarının risk – kazanç oranlarını hesaplamalı ve buna göre portföyünüzdeki oranlarına karar vermelisiniz.

Yüksek Getiri Beklemeyin 

Borsada aşırı kazanç beklentisiyle işlemlerinizi gerçekleştirirseniz, kaybetme olasılığınızı artırırsınız. Borsada dengeli bir portföy oluşturduğunuz zaman er ya da geç mutlaka kazanç elde edeceksiniz. Yüksek kazanç beklentisiyle yapmamanız gereken hataları daha kolay bir şekilde yaparsınız. Risklerinizi farkına varmadan artırır ve gözden kaçıracağınız noktalar nedeniyle kazanayım derken kaybedersiniz.

Tüyo Almayın 

Borsada başka yatırımcılardan alacağınız tüyolarla işlem yapmaya kalkışırsanız, kısa zamanda tüm paranızı kaybeder ve batarsınız. Ayrıca bilmeniz gerekiyor ki; piyasada denenmiş tüyoların % 50'si aldatmaca ve asılsızdır. Bu tüyoları piyasaya salan kişilere kesinlikle güvenmemeniz gerekiyor.

Kademeli Alım – Satım Yapın 

Borsada alım – satım teknikleri birbirinden farklılık gösterir. Çünkü her yatırımcı kendi beklentilerine uygun bir teknik uygulamaktadır. Kademeli alım – satım ise riskleri kontrol etmeniz ve portföyünüzü dengelemeniz adına önemlidir. Yükseliş beklediğiniz bir hisse senedini tek seferde portföyünüze eklemek yerine farklı fiyatlardan kademeli bir alımı tercih ederek riskleri azaltabilir, en iyi fiyatı yakalayabilirsiniz.

Günlük İşlem Hacimlerini Takip Edin 

Hisse senetlerinin günlük işlem hacimleri size bazı bilgiler verecektir. Fiyat yükselişine bağlı olarak işlem hacmi artar ve bununla birlikte işlem miktarı üzerinde durmanız gerekir. İşlem miktarı, fiyatla birlikte artıyorsa, fiyatlar zirveye yaklaşıyor demektir. Zirvenin aşılması ve düşüş vaktinin gelmesi de yakın demektir. Fiyatlar düşerken işlem miktarında da sürekli bir düşüş yaşanıyorsa, satıcıların artık satmak istemediği anlamı çıkmaktadır.

Seans Başlangıçlarını İzleyin 

Borsada seanslarla ilgili olarak bilmeniz gereken ilk bilgi, borsa kaçta açılıyor, kaçta kapanıyor bilgisidir. Seans başında fiyatlar, bir yükselme, bir de düşme denemesi yapar. Başarısız olursa, büyük bir olasılıkla seans ortalarına doğru trend tersine dönebilir. Seans başlangıcında fiyatlar düşüyorsa, panik yapmamalısınız. Çoğunlukla seans başladığı gibi bitmez ve seans başında başlayan düşüş durduğu zaman alışa, yükseliş durduğu zaman da satışa geçmek için hazırlıklı olmalısınız.

Borsada Alım – Satım Teknikleri

Borsada işlem yapan her yatırımcının, kendine özgü bir alım – satım tekniği vardır. Bir yatırımcı ile diğer yatırımcının birbirinden farklı teknikler uygulayarak kazanç elde etmesi çok normaldir. Aynı zamanda aynı tekniği uygulayan bir yatırımcının kazanırken, diğerinin kaybetmesi de normal karşılanmalıdır. Çünkü her yatırımcının kendine özgü bir bakış açısı vardır ve aynı tekniği kullanmalarına rağmen biri kazanırken, bir diğeri kaybedebilir.

Acemi yatırımcılar, yeni kurulan şirketlerin hisse senetlerini alma eğilimindedir. Ucuz olan hisse satın alınır ve kara geçmesi beklenir. Ama yeni kurulan bir şirket birkaç ay kar geçmez ve üzerinde yazılı olan değerden işlem görür. Ayrıca temettü de dağıtmazlar. Bu nedenle acemi yatırımcıların alım – satım tekniği için bu strateji izlemesi hiç de mantıklı değildir.

Bazı yatırımcılar ise kısa zamanda prim yapacak aktif ama riskli hisselerle alım – satım yapar. Bu hisselerin tercih eden yatırımcıların gerek piyasayı gerekse şirketleri iyi bir şekilde izlemesi gerekmektedir. Aynı zamanda bu yatırımlar, spekülatif yatırım olarak adlandırılmaktadır. Normal bir yatırımcının güvenli bir şekilde yatırım yapmasının yolu ise kaliteli, pahalı, geleceğinden emin, riski az ve bir hikayesi olan hisseleri tercih etmesidir. Bu tür hisse senetlerinden oluşan bir portföy oluşturarak karınızı er ya da geç alırsınız.

Borsada Ne Zaman Alım - Satım Yapılır? Öğrenmek için Tıklayın!

Borsada alım – satım teknikleri, bir portföy içinde bulunan değişik karakterli hisse senetleri ile değil, yatırımcının kendi yatırım anlayışı ile ilgilidir. Bu nedenle de her yatırımcı kendi yatırım beklentilerine göre alım – satım tekniği belirlemelidir. Bu yazımızla da sizlere borsada uygulanan alım – satım tekniklerinden bahsedeceğiz.

Uzun Vadeli Alım – Satım 

Azimli ve güvenli bir yatırım isteyen kişiler, borsada uzun vadeli alım – satım tekniğini uygulamaktadır. Aynı zamanda dünyanın en zenginlerinden olan Warren Buffett da uzun vadeli yatırım taraftarıdır ve yaptığı yatırımlarla adından söz ettirmektedir. 4 dolardan aldığı hisse senetlerinin büyük bir çoğunluğu bugün en az 100 dolar gibi bir değerden işlem görüyor. Bu yatırımları içinse, bir hisse senedini aldığı zaman borsanın kapanıp 5 yıl boyunca hiç açılmayacağını düşündüğünü söylüyor.

Elbette uzun vadeli yatırımda bu şekilde bir yol izlemelisiniz; ama aldığınız bir hisse ile ilgili olarak sürekli bir piyasa takibi de yapmalısınız. Yani uzun vadede aldığınız hisse senedini izlemeyi bırakmamalısınız. Hisse senetlerinin çoğalan bir yatırım olması, uzun vadede er ya da geç kazanacağınızı kanıtlamaktadır. Hisse senetlerinden uzun vadede oluşturduğunuz bir portföy mutlaka kara geçecektir. Bunun için dengeli ve çeşitlendirilmiş bir portföy oluşturduğunuzdan da emin olmalısınız.

Kısa Vadeli Alım – Satım 

Borsada fiyatlar, yalnızca uzun veya orta vadede dalgalanmazlar. Kısa vadede de zikzaklar çizerler. İşte kısa vadeli alım – satım tekniğini uygulayan yatırımcılar, bu zikzakları değerlendirmektedir. Bu fiyat hareketlerini dikkatli bir şekilde izlemeniz, fiyat grafiklerinde meydana gelen değişiklikleri analiz etmeniz ve dünyada yaşanan gelişmelerden haberdar olmanız gerekmektedir.

Kısa vadeli alım – satım işlemlerinde fiyat grafiklerini iyi bir şekilde kullanabilmeniz gerekiyor. Meydana gelen dalgalanmaları teknik analiz araçları ile analiz etmeli ve dünyada yaşanan olaylarla birlikte yorumlayarak sinyaller almalısınız. Bunda göre işleminizi gerçekleştirmelisiniz. Kısa vadeli yatırımda özellikle tepe ve dip noktalarından uzak durmanız gerekiyor.

Borsada Uzun ve Kısa Vadeli Yatırım Hakkında Detaylı Bilgiler...

Günlük Alım – Satım 

Borsa seanslarının yakından izlenmesini gerektiren bir tekniktir. Günlük alıp satmak, seans içinde olabildiği gibi bugün alıp yarın satmak şeklinde de olabilir. Günlük işlemlerde bir borsa üyesinin seansları izlemek üzere müşterilerine sağladığı fiziki imkanlardan yararlanılmalıdır. Özellikle bilgisayara dayalı borsalarda, piyasayı izlemek daha kolay ve sağlıklıdır.

Günlük alım – satım işlemlerinin mantığı ise seans başında ucuza alıp seans sonunda veya ertesi gün daha iyi bir fiyattan satmaktır. Bu işlem için genellikle "borsa oynama" kavramı kullanılmaktadır. Yine de en riskli yatırım tekniğidir. Yatırımcı ne kadar iyi analiz ve piyasa yorumu yaparsa yapsın, beklenmedik bir durum meydana gelerek tüm hareketleri tersine çevirebilir. 

Açığa Alım – Satım 

Önce yüksek fiyatla satıp, sonra daha düşük bir fiyatla alma işlemine açığa satış denmektedir. Yatırımcı fiyatların düşeceğini öngörüyorsa, elinde mal olmasa bile seans başında borçlanarak satış yapar. Seans bitmeden en az aynı miktarda alış yapar ve takas hesabını kapatır. Tahmini doğru çıktığında da hiç para veya mal bağlamadan kar elde etmiş olur.

Fiyatların yükselme trendi gösterdiği zamanlarda ise elinde serbest para olmayan yatırımcılar da açığa alım yapabilirler. Seans bitmeden de satışı gerçekleştirerek kar elde edebilirler. Ödünç kuruluşlarının geliştirdiği bir sistemdir ve kredili menkul kıymet işlemleriyle ancak ödünç kurumundan mal almak suretiyle yapılabilir.

Konjonktüre Göre Alım – Satım 

Fiyat hareketleri incelendiği zaman, borsada fiyatların hiçbir zaman sürekli yükselmediği, düşmediği ve aynı dengede hareket etmediği görülmektedir. Yaşanan krizlerden, doğal afetlere kadar birçok gelişme borsada fiyatların dalgalı bir hareket izlemesine neden olmaktadır. Yatırımcılar kriz dönemlerinde parasını bir yere bağlamışsa ve düşük seviyelerden alım yapıp, fiyatlar normale döndüğünde satmışsa iyi bir kazanç elde etmiş olur.

Krizlerden ne zaman çıkılacağı öngörülerek yapılan alım – satım işlemidir diyebiliriz. Fiyatların herhangi bir nedenle aşırı düştüğü veya yükseldiği zamanlarda, alım – satım yaparak kriz sonrasında ilk canlanma hareketleri görülmesiyle harekete geçilir. Parayı erken bir zamanda mala bağlamak, uzun süre karsız kalınmasına neden olur. Ayrıca daha iyi fiyatların kaçırılması da muhtemeldir. Bu özellikleri ile konjonktüre göre alım – satım deneyimli yatırımcıların işidir diyebiliriz.

Maldan Mala Geçme 

Aynı seans içinde, bir hisse senedini satarak diğer yatırım aracını almak gerektiği zaman, fiyatlar düşüş eğilimde ise önce satış; fiyatlar yükseliş trendinde ise önce alım yapılarak gerçekleştirilen işlemdir. Elde bulunan bir yatırım aracının satılarak, yerine başka bir mal alınması işlemini tanımlayan bir tekniktir. Oldukça riskli bir işlemdir ve deneyimli yatırımcıların uygulayabileceği bir alım – satım tekniğidir.

Borsada Ne Zaman Alım-Satım Yapılır?

Borsada alım – satım zamanlaması belki de acemi yatırımcıların en çok merak ettiği konudur. Doğru zamanda bir hisse senedini almak ve satmak, her şeyden önce iyi bir deneyim ister. Deneyimleriniz neticesinde de almayı veya satmayı planladığınız hisse senedini iyi bir şekilde takip eder ve analizlerle doğru sinyalleri alarak işlemlerinizi gerçekleştirirsiniz. Fırsatları iyi bir deneyim sayesinde kazançlı bir şekilde değerlendirebilir ve karınızı arttıracak alımlar yapabilirsiniz.

Alım – satım zamanlamasını, hiçbir zaman tesadüfe bırakmamalısınız. Beklentileriniz, analiz ve piyasa yorumlarınız neticesinde hedefli, planlı bir şekilde alım – satım yapmalısınız. Portföyünüzü sürekli olarak canlı tutmalı ve piyasalarda meydana gelen gelişmelere göre yatırım yönünüzü bulmalısınız. Özellikle hisse senetleri ile portföyünüzü canlı tutabilir ve diğer yatırım araçlarına göre daha yüksek kar elde edebilirsiniz.

Borsada uzun vadede yatırım daha çok para kazandırırsınız; ama bir hisse senedini portföyünüze ekleyip sonrasında hiç ilgilenmemek de en büyük yanlışlardan olacaktır. Warren Buffett'ın yaptığı uzun vadeli bir yatırımdan örnek vermek gerekirse; Freddie Mac şirketinin hisselerine 4 dolardan işlem görürken 108 milyon dolarlık yatırım yapmıştır. Aradan 10 yıl geçince hisse fiyatı 70 dolar çıkmıştır. Ama bu yatırımda önemli olan nokta ne zaman sattığı olmuştur. Şirketin CEO'su ile yaptığı bir görüşmeden mantıklı olmayan sinyaller alması sonucunda hisselerin tamamını satmıştır. Daha sonra şirketin bilanço rakamlarını şişirdiği ortaya çıkmıştır ve CEO işten kovulmuştur.

Örneğimizde olduğu gibi uzun vadede aldığınız bir hisse senedi ile ilgili olarak hiç değerlendirme yapmazsanız, kazanmayı beklerken kaybedersiniz. Acemi yatırımcılar genellikle yeni kurulan şirketlerin hisselerini birincil piyasadan almayı seçer. Ama bu şirketler birkaç sene temettü dağıtmazlar ve halka açıldıktan birkaç ay sonraya kadar üzerlerinde yazılı olan fiyattan işlem görürler. Bu nedenle acemi yatırımcıların, kara ne zaman geçeceği belli olmayan hisselerden uzak durması gerekmektedir.

Yeni yatırımcıların doğru zamanda alım – satım yapması pek mümkün değildir. Zamanla edindiği tecrübe sayesinde portföyünü doğru bir şekilde oluşturma yeteneğine sahip olur. Piyasaları daha iyi yorumlamaya ve analiz etmeye başladığı zaman, alım – satım için doğru zamanlamayı da tutturmaya başlar. Borsaya yeni giren yatırımcı, girer girmez köşeyi döneceğini düşünmemelidir ve sakin bir şekilde her geçen gün deneyimini arttırmanın yolunu aramalıdır.

Hisse Senedi Almak için Ne Yapmak Gerekir? Öğrenmek için Tıklayın!

Deneyimli borsacılar, bir hisse senedinin alım – satım zamanının geldiğini, piyasa takibi ve analizler sonucunda anlamaktadır. Ayrıca bir hisse senedi için tam bir satış veya alış zamanı yoktur. Çünkü her yatırımcının kendine göre uyguladığı bir strateji vardır ve buna göre alım – satım fiyat aralıkları değişiklik gösterebilir. Bir kişinin satış noktası, sizin alım noktanız olabilir. Bu nedenle kendi stratejilerinizi geliştirerek, piyasaları izlemeli ve analiz etmeli, sonucunda da sizin için en uygun seviyeden alım veya satım işleminizi gerçekleştirmelisiniz.

Fiyat grafikleri, alım – satım zamanlaması için en önemli araçlardır. Grafikleri doğru bir şekilde kullanır, izler ve analiz edebilirseniz, size detaylı bilgi verecektir. Fiyat grafiklerinden alacağınız sinyallere göre de sizin için en doğru zamanda alım – satım işleminizi gerçekleştireceksiniz. Tüm bunların yanında genel olarak fiyatların düşmesine veya yükselmesine yani borsada dalgalanmaya neden olan faktörler vardır. Bu faktörler nedeniyle yatırımcılar piyasadan çıkar veya piyasaya girerler.

Ayı ve boğa eğilimi gibi yatırımcıların piyasadan çıkma veya girme eğilimleri de dikkate alınmalıdır. Ama sürü psikolojisine göre hareket etmek yerine, yaptığınız piyasa takibi ve analizlere göre işlemlerinizi gerçekleştirmelisiniz. Deneyimli yatırımcılar genellikle hisse senetlerinin piyasa fiyatlarını, dağıtılan temettüleri sürekli takip ederler. Ayrıca fiyat grafikleri üzerinde sürekli olarak analizler yaparak alım – satım için sinyaller almaya çalışırlar. Bu sayede de kendileri için en doğru alım – satım işlemini gerçekleştirmişler olurlar. 
 
Yatırımcıların genel olarak kaliteli, bir hikayesi olan, geleceği öngörülebilen, risklerin az olduğuna inanılan ve herkesin tanıdığı hisselere uzun vadeli yatırım yaptığı bilinmektedir. Hemen her portföyde böyle bir hisse senedi bulunduğu gibi diğer özelliklere sahip hisse ve yatırım araçları da bulunmaktadır. Bu nedenle önce iyi bir deneyim kazanmayı ihmal etmemeli, küçük yatırımlarla işe başlayıp deneyiminiz arttıkça daha fazla para kazanmayı hedeflemelisiniz.

Borsada Uzun ve Kısa Vadeli Yatırım Yapmak

Birikimlerinizi borsada hem uzun vadede hem de kısa vadede değerlendirebilirsiniz. Bu seçim tamamen sizin yatırım amacınıza ve nasıl bir yatırım istediğinize bağlı olarak değişiklik gösterir. Aynı zamanda tecrübenize de bağlı olduğunu söylemek gerekiyor. Çünkü kısa vadeli yatırımlardan kazanç elde etmek için iyi bir tecrübeye ihtiyacınız vardır. Aynı zamanda yapılan araştırmaların sonuçlarına göre borsada uzun vadeli yatırımlardan daha yüksek kazanç elde ediliyor.

Paranızı borsada değerlendirmeye kadar verdiğiniz zaman bazı noktalar üzerinde düşünmelisiniz. Örneğin, portföy seçeneklerinizi düşünmeniz gerekiyor. Temel olarak gelir artışı mı yoksa güvence mi istiyorsunuz. Likit bir portföy mü yoksa dengeli bir portföy mü istediğinize karar vermelisiniz. Buna göre vadenize de karar verebilirsiniz. Genellikle uzun vadeli yatırımlar daha güvenli yatırımlardır. Borsanın işlem hacmi yüksek olmadığı için forex piyasasında olduğu gibi anlık fiyat dalgalanmalarından para kazanmanız pek mümkün değildir.

Kısa vadeli borsa işlemleri genellikle riski yüksek işlemler olarak değerlendirilmektedir. Aynı zamanda iyi bir tecrübe gerektiren spekülatif hareketlere de hakim olmanız gerekiyor. Bunun için de gösterilebilecek en iyi örnek, George Soros'tur. "İngiliz Bankalarını Soyan Adam" lakaplı Soros, bir günde 1 milyar dolar kazanmıştır. Dünyanın en ünlü spekülatörüdür ve 1992 yılında İngiliz Merkez Bankası'nın sterlinde devalüasyona gitmesiyle gerçekleşen "Kara Çarşamba" adlı ekonomik krizden büyük bir kazanç elde etmiştir.

Borsada kısa vadeli yatırım yapacak kişilerin, öncelikle nerede, neden ve nasıl işlem yapacakları konusunda net bilgileri olmalıdır. Deneyiminiz sayesinde anlık dalgalanmaları sıkı bir şekilde takip etmeli ve hızlı bir karar verme mekanizmasına sahip olmalısınız. Riskleri absorbe etme gücüne sahip, gözü pek bir borsacı olmanızda da yarar vardır.

Ünlü yatırımcı Warren Buffett, bir hisse senedini satın aldığı zaman borsanın kapandığını varsaydığından ve 5 sene hiç açılmayacağını düşündüğünden bahsetmektedir. Uzun vadede bağladığı parasını bu şekilde yatırımlarla değerlendirmiştir ve dünyanın en zengin 3. ismidir.

Acil para ihtiyacınız olan durumlar olabilir. Yani paranızı borsaya değerlendirerek direkt karınızı almak istiyor olabilirsiniz. Bu düşüncenin tamamen yanlış olduğunu bilmeniz gerekiyor. Çünkü borsaya yatırdığınız paraya bel bağlamamalısınız ve bu para yokmuş gibi davranmalısınız. Ancak bu şekilde güvenli ve kazançlı bir yatırım yapmış olursunuz. Borsaya yatırdığınız parayı unutmalısınız ve borç, kredi, geri ödenmesi zorunlu bir para ile yatırım yapmamalısınız. Borsadan kazanmayı beklediğiniz paraya güvenerek de hesap yapmamalısınız.

Kısa vadeli yatırımlarda ise dikkatli olmanız gereken bazı noktalar vardır. Örneğin gün içerisinde en fazla 10 adet hisse senedine odaklanmanız gerekiyor. Daha fazla hisse senedi günlük al – sat işlemlerinde riskinizi daha da arttıracaktır. Aynı zamanda her hisse senedi için her al – sat işlemine özel analizler yapmalı, notlar almalı ve emirler vermelisiniz. Kısa vadeli alım – satım işlemlerinde zirve ve dip seviyelerinden uzak durmanız da gerekiyor. Kademeli alımlar yapmalı ve satışta kaç kademede aldıysanız, o kademeye göre satış yapmalısınız. Ayrıca fazla vakit kaybetmeden hızlı bir şekilde piyasadan çıkmalısınız.

Alacağınız hisse senetlerinde, yükselen bir piyasada meydana gelen geri çekilmeler sırasında alım yapmalısınız. Düşen veya düşüşü devam eden piyasalarda elinizdeki hisse senedini hemen satmalısınız. Açığa satış yapmak yerine yükseliş trendi gösteren hisselere yönelmelisiniz. Kısa vadeli yatırımcılar zaten yüksek olan risklerini, açığa satış işlemi ile daha da arttırmamalıdır. Piyasanın volatilitesi sürekli takip edilmelidir. Piyasada yüksek bir oynaklık varsa kısa vadeli yatırımcı pozisyonlarını sonlandırmalıdır.

Tüm bunlara rağmen kısa vadeli bir yatırım istiyorsanız, borsa yerine forex piyasasını tercih etmenizi öneririz. Çünkü forex piyasasında yüksek bir işlem hacmi vardır ve bu nedenle kısa vadeli yatırımlardan yüksek kazanç sağlanabilir. Anlık fiyat dalgalanmaları üzerinden işlemler gerçekleştirilir ve borsada söz konusu riskler, forex piyasasında yoktur.