Borsa yatırım fonları, bir endeksi baz alır ve bu endeksin performansını yatırımcılara yansıtmayı amaçlar. Melez bir finansal varlık olarak görülebilen borsa yatırım fonları, diğer fonlara göre daha farklı özelliklere sahiptir. Şimdi sizlerle bu bilgileri detaylı bir şekilde paylaşmak istiyorum:
Borsa Yatırım Fonu Nedir?
Sermaye Piyasası Kanunu'na göre borsa yatırım fonları şu şekilde tanımlanmaktadır; "halktan katılma belgeleri karşılığında toplanan paralarla belge sahipleri hesabına riskin dağıtılması ve diğer inançlı mülkiye esaslarına göre sermaye piyasası araçları, altın ve diğer kıymetli madenler portföyünü işletmek amacıyla kurulan mal varlığı."
Tanımdan da anlaşılacağı üzere borsa yatırım fonlarının tüzel kişilikleri yoktur. Borsa yatırım fonuyla oluşturulan mal varlığı, kurucunun mal varlığından farklıdır. Fon kurucusu, katılımcılarının haklarını koruyacak şekilde temsil etmekte ve yönetmektedir. Borsa yatırım fonları, yatırım ortaklığı ile hisse senedi özelliklerini bir araya getirmektedir. Yatırım fonuna benzer şekilde çeşitlendirilmiş hisse senedi sepetine yatırım yapılmaktadır. Ayrıca hisse senedi gibi işlem görmektedirler.
Borsa Yatırım Fonlarının Özellikleri
Borsa yatırım fonları, bir endeks veya sektörün performansını takip etmektedir. Amaçları ise belli bir Pazar endeksi getirisini sağlamaktır. Aynı zamanda fonun birim hisse senedi fiyatı, menkul kıymetler borsasında alım – satım sürecinde oluşmaktadır. Özellikleri şu şekilde sıralandırabiliriz:
- Yatırımcılara tek bir enstrümana satın alarak endeksi takip etme imkanı tanırlar.
- Borsa yatırım fonları sayesinde çeşitli hisse senedi piyasalarına, sektör ve endeks bazında eş zamanlı yatırım yapılabilir.
- Hisse senetlerinin özelliklerinden olan yüksek likidite ve kolaylıkla alınıp satılabilme özelliklerini almışlardır.
- Riski dağıtma özellikleri vardır.
- Yatırımcıların, işlem yaptıkları piyasaların getirilerinden yararlanmasını sağlarlar.
Borsa Yatırım Fonlarının Diğer Yatırım Fonlarından Farkı
Borsa yatırım fonlarının yönetim ücreti, diğer yatırım fonlarından daha düşüktür. Borsa İstanbul'da hisse senedi gibi işlem görürler. Net aktif değerleri gün içinde 15 saniyede 1 kere açıklanmaktadır. Portföy kompozisyonu her sabah duyurulduğundan dolayı yatırımcılar portföyleri hakkında güncel bilgi sahibi olurlar. Katılım belgeleri borsada işlem görür. Yatırımcının talebi ile fon katılma belgesi karşılığında, fon içindeki hisse senetlerinin değiştirilmesi mümkündür. Fon katılma belgesi oluşturulması ve geri alınması süreçleri nakit karşılığında değildir. Ayni takas esasına göre yapılır.
Borsa Yatırım Fonu Nasıl Alınır?
Borsa İstanbul'da işlem yapma yetkisine sahip olan tüm aracı kurumlardan borsa yatırım fonlarına alım – satım emri verilebilir. Bir hisse senedi alıp satar gibi borsa yatırım fonları ile işlem yaparsınız. Alım – satım işlemlerinde aracı kuruma komisyon ödersiniz ve düzenli olarak piyasa takibini gerçekleştirebilirsiniz. Küçük veya büyük ölçekli yatırımcılar için uygun olduğu gibi kurumsal yatırımcılar tarafından da tercih edilebilirler.
Borsa İstanbul bünyesinde Fon Pazarı, 14 Ocak 2005 tarihinde kurulmuştur. Hisse senedi piyasasında, borsa yatırım fonları aracılığıyla hisse senedine benzer şekilde hazine bonosu ve altın gibi kıymetli madenlere de yatırım yapabilirsiniz. 2010 yılı itibariyle Borsa İstanbul'da 12 adet borsa yatırım fonu işlem görmeye başlamıştır. 7 tanesi hisse senedine, 2 tanesi hazine bonosuna ve devlet tahvillerine, 2 tanesi altına dayalı olarak işlem görmektedir. Bu borsa yatırım fonlarını dilediğiniz gibi alıp satabilirsiniz.